Để chơi một bản nhạc thành công, đánh giá độ khó của nó và quyết định xem liệu nó phù hợp với trình độ của bạn là điều rất quan trọng. Nếu bạn đánh giá sai, có thể xảy ra một trong hai tình huống: thứ nhất, nếu bạn chọn một bản nhạc có kỹ thuật thấp hơn trình độ của bạn, bạn sẽ không cảm thấy được sự tiến bộ của mình và sẽ tìm kiếm thứ gì đó khó hơn. Thứ hai, nếu bạn chọn một bản nhạc quá phức tạp so với trình độ của mình, bạn sẽ rơi vào cảnh tuyệt vọng và muốn từ bỏ nó. Để tìm ra bản nhạc phù hợp, bạn có thể tham khảo các tài liệu học đàn, tìm kiếm các bài tập phù hợp hoặc hỏi ý kiến từ người chơi đàn kinh nghiệm.
Nói chung, có 20 yếu tố phổ biến được xếp thành ba nhóm chính: cao độ, trường độ và cường độ, ảnh hưởng đến độ phức tạp của một bản nhạc. Vì vậy, để lựa chọn một bản nhạc phù hợp với khả năng của mình, bạn cần phải xác định sức mình và cân nhắc các yếu tố này. Nếu không chắc chắn về khả năng của mình, bạn hãy hỏi ý kiến giáo viên dạy đàn piano của bạn trước khi quyết định. Việc này sẽ giúp bạn tránh được những tình huống không mong muốn, như cảm thấy bản nhạc quá đơn giản hoặc quá phức tạp, dẫn đến cảm giác chán nản và muốn từ bỏ giữa chừng. Theo đó:
- Về cao độ
- Thứ nhất, các nốt trong bản nhạc không được sắp xếp gần nhau và thường cách xa tới một quãng tám. Điều này làm cho việc theo kịp các nốt trở nên khó khăn và đòi hỏi bạn phải liên tục nhìn từ bên này sang bên kia để không bỏ sót bất kỳ nốt nhạc nào. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ không thể tập trung để quan sát cả tay của mình khi di chuyển giữa các nốt;
- Thứ hai, giai điệu thường được phân bố khắp khung hình trên bàn phím đàn, không chỉ tập trung ở vị trí trung tâm quen thuộc, và điều này có thể làm cho bạn mất phương hướng và không biết cách quay trở lại vị trí ban đầu. Bạn có thể bị bối rối và không kịp phản ứng để trở lại vị trí trung tâm khi cần thiết;
- Thứ ba, bản nhạc đôi khi sử dụng nhiều dấu thăng (#) hoặc dấu giáng (b) và có sự thay đổi giữa các dấu này trong cùng một bản nhạc. Việc này tạo nên sự đa dạng và thú vị cho bản nhạc, nhưng đòi hỏi bạn phải chú ý để di chuyển đúng tay trên bàn phím đàn;
- Thứ tư, thay vì lặp lại các mẫu âm hình đệm phổ biến, tay trái của bạn lại phải tạo ra những đường nối từ hợp âm này sang hợp âm khác thông qua âm Bass. Điều này đòi hỏi bạn phải thật sự tập trung để không bị lạc lối khi di chuyển trên bàn phím đàn;
- Thứ năm, không chỉ cần bấm đúng nốt nhạc, bạn còn phải đánh đúng các quãng như quãng ba, quãng sáu, quãng bốn, quãng năm, quãng tám, hoặc thậm chí là nhiều nốt cùng một lúc của các hợp âm ba nốt, bốn nốt hoặc năm nốt. Điều này sẽ gây ra khó khăn cho bạn trong việc xếp ngón và có phản xạ nhanh chóng để đọc nhiều nốt cùng một lúc;
- Thứ sáu, việc chơi nhạc piano có thể trở nên khó khăn hơn nếu bạn không có kinh nghiệm với bản nhạc mà bạn đang tập. Bạn có thể thiếu cảm xúc khi chơi và không thể phân biệt được giữa các nốt giai điệu chính và các nốt làm đẹp, ví dụ như các nốt nối, dẫn hay lấp chỗ trống giữa các câu hoặc trong cùng một câu;
- Thứ bảy, đừng cho rằng tay trái của bạn luôn phải đảm nhận phần âm Bass và các mẫu âm hình đệm. Thực tế, có rất nhiều cách để sử dụng hai tay trong việc chơi nhạc, đặc biệt là khi chơi đàn piano theo phong cách nhạc nhẹ. Bạn có thể thử chơi ngược lại, trong đó tay trái của bạn sẽ chơi giai điệu còn tay phải sẽ đệm hợp âm. Hoặc có thể cả hai tay đều có vai trò như nhau, không có tay nào phải đi theo một mẫu âm hình đệm cố định nào và điều này sẽ làm khó cho bạn;
- Thứ tám, để chơi nhạc tại các quãng chín, quãng mười, bạn cần phải chơi các nốt đồng thời. Tuy nhiên, nếu ngón tay của bạn bị ngắn bẩm sinh, bạn sẽ gặp khó khăn khi cố gắng giãn chúng ra xa hơn quãng tám. Điều này khiến cho việc chơi những bản nhạc đòi hỏi các thủ thuật biểu diễn đặc biệt trở nên bất khả thi đối với bạn;
- Thứ chín, khi chơi nhạc, bạn phải đan xen giữa hai tay của mình. Tuy nhiên, lại không có một quy luật cố định hay một mô-típ nhất định nào của tiết tấu để bạn có thể dễ dàng ghi nhớ;
- Bản nhạc quá dài và khó nhớ, đôi khi lên tới bốn trang giấy A4, gây khó khăn trong việc lặp lại và dễ nhầm lẫn giữa các phần. Điều này sẽ làm giảm sự tự tin của bạn khi biểu diễn trước khán giả và làm việc học và tập nhạc trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, bạn có thể giải quyết vấn đề này bằng cách cắt nhỏ bản nhạc ra thành các phần nhỏ hơn để dễ quản lý và tập trung hơn vào mỗi phần. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tìm kiếm các bản nhạc đơn giản và dễ nhớ hơn để bắt đầu tập luyện;
- Thứ mười một, bản nhạc trình diễn đầy nốt hoa mỹ đan xen vào các giai điệu, khiến cho việc chơi trên ô nhạc trở nên khó khăn hơn và mắt của bạn càng dễ bị mất tập trung;
- Thứ mười hai, khóa Sol và khóa Fa lại chơi móc kép khác nhau, khiến cho bạn phải thay đổi cách chơi giữa hai khóa;
- Thứ mười ba, sự xuất hiện của nhiều dấu liên ba, liên năm, liên bảy, liên chín, liên hai mươi, liên hai mươi hai trong bản nhạc, đặc biệt là trong các bản của Chopin. Để chia nhịp đúng với tính chất vật lý trong âm nhạc trở nên vô cùng thách thức đối với bạn.
- Trường độ
- Thứ mười bốn, nếu bản nhạc có quá nhiều biến đổi và các nốt lại không tuân theo một mô-típ cố định, bạn sẽ dễ bị rối mắt và khó khăn trong việc điều khiển các ngón tay. Điều này có thể khiến bạn không thể bắt nhịp và cảm nhận được tiết tấu của bản nhạc;
- Thứ mười lăm, tốc độ của một số tiết tấu như Valse, Fox, Disco, v.v… có thể là quá nhanh so với khả năng phản xạ của ngón tay và não của bạn;
- Thứ mười sáu, nếu bản nhạc sử dụng quá nhiều kỹ thuật đảo phách và nghịch phách, cùng với việc sử dụng nhiều dấu lặng và dấu nối liên hoàn, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc giữ nhịp; và
- Thứ mười bảy, bản nhạc có nhiều móc ba và móc bốn trong các chùm nốt dày đặc cũng làm cho việc xếp ngón của bạn gặp nhiều khó khăn và có thể bạn sẽ không thể bảo đảm tốc độ theo yêu cầu của bản nhạc.
- Cường độ
- Thứ mười tám, đoạn chạy ngón phức tạp có thể là một thách thức đối với việc tự xếp ngón và duy trì sự tập trung, của bạn;
- Thứ mười chín, kỹ thuật Rubato rất quan trọng trong việc thể hiện cảm xúc của bản nhạc, cho phép bạn tạm thời bỏ qua nhịp độ nghiêm ngặt và tăng tính linh hoạt của bản nhạc. Bằng cách tăng hoặc giảm tốc độ, bạn có thể tạo ra hiệu ứng và nhấn mạnh ở một số đoạn nhạc nhất định nhưng điều này cũng sẽ gây khó khăn cho bạn; và
- Thứ hai mươi, các bản nhạc cổ điển thường có nhiều ký hiệu âm nhạc để chỉ độ mạnh yếu của âm thanh ví dụ như “pianissimo” (rất nhẹ), “piano” (nhẹ), “mezzo-forte” (mạnh vừa), “forte” (mạnh), “fortissimo” (rất mạnh),, tạo ra những sắc thái khác nhau trong bản nhạc và bạn phải thay đổi cường độ liên tục.
Vì vậy, khi chơi nhạc theo phong cách nhạc nhẹ, bạn cần phải chú ý đến các yếu tố này và tập trung vào việc phối hợp chúng một cách hiệu quả để đạt được một kết quả tốt nhất với khả năng của mình.
Bài viết này của tôi được viết trên cơ sở dựa vào những kiến thức âm nhạc mà tôi đã được học cũng như những kinh nghiệm tập chơi đàn piano trong nhiều năm qua. Nếu bạn thấy những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc học đàn piano của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục loại nhạc cụ khó tính này nhé. Xin chào bạn.
