Người thuận tay trái luôn được xem là “thiểu số đặc biệt” trong xã hội. Khi học piano – một nhạc cụ đòi hỏi sự cân bằng và độc lập tuyệt đối giữa hai tay – họ thường gặp những thử thách riêng mà người thuận tay phải ít để ý tới. Bản chất của piano vốn được thiết kế dựa trên tư duy của số đông: tay trái đảm nhận vai trò giữ nhịp, chơi âm Bass và mẫu đệm; tay phải chơi giai điệu, chạy ngón, luyến láy và xử lý các chi tiết nghệ thuật. Điều này khiến người thuận tay trái có xu hướng “ngược lại”, dễ đệm tay trái mạnh quá mức và làm lu mờ giai điệu ở tay phải, khiến âm nhạc trở nên thiếu cân bằng.
Một thách thức khác đến từ sự “bất cân xứng” trong kỹ thuật. Người thuận tay trái thường linh hoạt hơn ở tay trái nhưng lại yếu thế ở tay phải. Khi cần thực hiện các câu chạy ngón, luyến, chèn, hay các thủ pháp tô điểm giai điệu, tay phải của họ có thể kém dẻo và không liền mạch như người thuận tay phải. Điều này đòi hỏi họ phải dành nhiều thời gian luyện riêng cho tay phải để đạt sự đồng đều.
Ngay cả việc dùng pedal cũng là một khó khăn. Đa số người thuận tay trái quen sử dụng chân trái linh hoạt hơn, nhưng piano lại yêu cầu chân phải giữ vai trò chính trong việc điều chỉnh pedal vang. Điều này buộc họ phải “tập lại từ đầu” với chân phải, vốn không thuận lợi tự nhiên. Tuy nhiên, cũng cần khẳng định rằng piano là nhạc cụ mang tính cân bằng: hai tay và hai chân đều có thể luyện để đạt đến mức độ độc lập và phối hợp nhuần nhuyễn. Người thuận tay trái, nhờ sự kiên trì, hoàn toàn có thể tập luyện để chân phải trở nên quen thuộc và tinh tế như bất kỳ ai khác.
Dẫu vậy, những khó khăn này không phải rào cản không thể vượt qua. Thực tế, người thuận tay trái lại có một số lợi thế nhất định. Vì đã quen với việc dùng tay trái trong các hoạt động hằng ngày, họ thường kiểm soát được lực ngón trái rất tốt. Khi luyện tập đúng phương pháp, tay trái của họ có thể phát triển sự vững chắc trong phần Bass và mẫu đệm, tạo thành nền nhạc ổn định để giai điệu tay phải thêm nổi bật. Một số pianist nổi tiếng trên thế giới thuận tay trái đã tận dụng điều này để phát triển phong cách chơi mạnh mẽ, giàu cá tính và tạo ấn tượng riêng.
Giải pháp cho người thuận tay trái khi học piano là kết hợp vừa luyện sự cân bằng vừa phát huy thế mạnh tự nhiên. Cần tập trung luyện ngón tay phải thật nhiều, bắt đầu từ những bài luyện đơn giản để tăng độ linh hoạt, rồi nâng dần độ khó với các etude chuyên biệt. Các bài luyện Hanon, Czerny hay luyện gam – arpeggio bằng tay phải nên được ưu tiên để củng cố sự dẻo dai. Song song đó, việc luyện pedal bằng chân phải cũng cần kiên nhẫn, bởi đây là yếu tố quyết định đến sắc thái và độ vang của bản nhạc.
Ngoài ra, một cách rất hiệu quả là luyện các bài song tấu, hoặc chơi cùng metronome để tăng khả năng kiểm soát tiết nhịp. Người thuận tay trái dễ bị cuốn theo tay mạnh của mình, do đó luyện tập với máy nhịp sẽ giúp giữ sự ổn định và khách quan. Việc ghi âm lại quá trình chơi và tự nghe lại cũng là cách hữu ích để nhận ra chỗ nào tay trái lấn át tay phải, từ đó điều chỉnh lực chạm phím phù hợp hơn.
Quan trọng hơn cả, người thuận tay trái cần thay đổi tư duy: không coi đó là bất lợi mà là một cơ hội để phát triển phong cách riêng. Chính sự khác biệt trong cảm nhận âm nhạc có thể giúp họ sáng tạo những lối chơi mới, độc đáo và khác biệt. Piano là nhạc cụ của sự độc lập giữa hai bàn tay, nên về bản chất, dù bạn thuận tay nào thì cũng phải rèn luyện sự cân bằng. Người thuận tay trái chỉ đơn giản là có một xuất phát điểm khác, nhưng đích đến – sự tự do và chủ động trong âm nhạc – thì hoàn toàn giống nhau.
Tóm lại, việc thuận tay trái không khiến bạn khó học piano hơn, mà chỉ đòi hỏi một chiến lược tập luyện hợp lý và kiên trì hơn ở tay phải và chân phải. Một khi đã vượt qua giai đoạn đầu, bạn sẽ nhận thấy lợi thế kiểm soát nhịp điệu và độ chắc chắn của tay trái giúp bạn trở thành một người chơi piano giàu cá tính. Với sự bền bỉ, bạn không chỉ chinh phục được nhạc cụ này mà còn có thể biến điểm khác biệt của mình thành dấu ấn riêng trong âm nhạc.
Bài viết này của tôi được viết trên cơ sở dựa vào những kiến thức âm nhạc mà tôi đã được học cũng như những kinh nghiệm tập chơi đàn piano trong nhiều năm qua. Nếu bạn thấy những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc học đàn piano của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục loại nhạc cụ khó tính này nhé. Xin chào bạn.
