Khóa nhạc (tiếng Pháp gọi là clef, có nghĩa là “cái chìa khóa”) là một ký hiệu trong soạn nhạc, dùng để biểu lộ cao độ của những nốt được viết ra. Khóa nhạc được đặt trên một trong các dòng kẻ tại đầu của mỗi khuông nhạc, dùng để biểu thị tên và cao độ của các nốt nằm ở trên dòng kẻ đó.
Nhờ vào các khóa nhạc mà bạn sẽ biết được tên gọi của các nốt có trên những dòng nhạc. Nói chung, trong âm nhạc có ba loại khóa nhạc là khóa Sol (Treble), khóa C và khóa Fa (Bass), trong đó khóa Sol hiện được xem là khóa nhạc phổ biến nhất và rất thường được sử dụng để ghi nốt giai điệu của bài hát và bạn sẽ thường gặp các sách bài hát bằng khóa Sol được bày bán ở các hiệu sách. Có thể bạn sẽ đặt câu hỏi tại sao phải cần nhiều khóa nhạc như vậy cho phức tạp. Câu trả lời là do âm vực của từng loại nhạc cụ khác nhau nên nhất thiết phải có các khóa nhạc khác nhau để phục vụ cho từng loại nhạc cụ. Theo đó, những giọng hát có âm thanh cao thì sẽ dùng khóa Sol, ví dụ như giọng nữ, âm thanh của tiếng sáo, đàn guitar, đàn violin, v.v… Những giọng hát hoặc tiếng của những loại nhạc cụ trầm thì sẽ dùng khóa Fa ví dụ như giọng nam, âm thanh của tiếng đàn Guitar Bass, đàn Contrabass, v.v… Còn những loại nhạc cụ có âm thanh trung bình thì sẽ dùng khóa C, ví dụ như tiếng đàn viola.
Khi học chơi đàn piano theo phong cách nhạc nhẹ, bạn ngoài việc phải biết cách sử dụng thông thạo khóa Sol để đọc giai điệu của bản nhạc được viết trên nó, bạn còn cần biết thêm cách sử dụng khóa Fa vì đây là nơi thể hiện âm Bass và mẫu âm hình đệm của đàn piano. Để biết được vị trí của các nốt có trên khóa Sol, bạn sẽ lấy nốt G (Sol) làm chuẩn rồi từ đó suy ra vị trí của các nốt khác có trên khóa Sol. Tương tự, bạn cũng sẽ lấy nốt F (Fa) trên khóa Fa làm chuẩn rồi từ đó suy ra vị trí của các nốt khác có trên khóa Fa. Bạn sẽ xem thêm thông tin ở phần giới thiệu về cách nhận dạng và đọc nốt nhạc trên khóa Sol và khóa Fa.
Bài viết này của tôi được viết trên cơ sở dựa vào những kiến thức âm nhạc mà tôi đã được học cũng như những kinh nghiệm tập chơi đàn piano trong nhiều năm qua. Nếu bạn thấy những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc học đàn piano của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục loại nhạc cụ khó tính này nhé. Xin chào bạn.