Chào mừng bạn đã quay trở lại với chuyên mục quản trị công ty luật của tôi sau khi bạn có thể đã đọc qua những chủ đề thú vị khác trong quyển sách Hướng dẫn khởi nghiệp với nghề luật sư của tôi. Xin mời bạn tiếp tục tham khảo một chủ đề khác cũng rất thú vị của quyển sách này nhé.
……………………..
Theo cách phân chia thu nhập này, nếu các luật sư thành viên trong công ty luật muốn hợp tác chặt chẽ hơn thông qua việc chia sẻ rủi ro và lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của công ty luật, thì việc thành lập công ty luật hợp danh hoặc công ty luật trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là sự lựa chọn thích hợp. Tuy nhiên, giữa hai hình thức này, công ty luật trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên nên được ưu tiên do tính chất hữu hạn và đối vốn của nó.
Việc áp dụng hình thức phân chia thu nhập phù hợp cho công ty luật trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là một bài toán không dễ dàng. Nó đòi hỏi sự công bằng trong việc ghi nhận công sức đóng góp của từng luật sư thành viên. Điều này đặc biệt khó khăn trong hoàn cảnh môi trường pháp lý của Việt Nam vẫn đang phát triển, khiến vấn đề này luôn gây đau đầu và trăn trở cho các luật sư thành viên trong công ty luật.
Trong hơn 20 năm qua, nhiều công ty luật tại Việt Nam đã phải chia tách để tồn tại do không thể giải quyết bài toán phân chia thu nhập một cách triệt để và hợp lý nhất cho các luật sư thành viên.
Theo cách phân chia thu nhập đồng đều, toàn bộ doanh thu trong kỳ mà các luật sư thành viên mang về cho công ty luật sẽ được cộng lại và trừ đi toàn bộ chi phí phát sinh trong kỳ của công ty luật. Số tiền còn lại sau khi trừ thuế thu nhập doanh nghiệp phải trả sẽ được chia đều cho các luật sư thành viên. Công ty luật sẽ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân đối với phần thu nhập mà các luật sư thành viên nhận được trên cơ sở thu nhập của cá nhân từ đầu tư vốn trước khi thanh toán số tiền còn lại cho các luật sư thành viên.
Một biến thể của cách phân chia thu nhập này là tạo ra hai hoặc ba mức phân chia thu nhập giữa các luật sư thành viên. Có những luật sư thành viên có kinh nghiệm và thâm niên, và những luật sư thành viên còn trẻ, ít thâm niên và kinh nghiệm chuyên môn. Các luật sư thành viên trong cùng một mức phân chia thu nhập sẽ được chia bằng nhau.
Cách phân chia thu nhập này có mặt thuận lợi là đơn giản và dễ tính toán cho tất cả các luật sư thành viên. Thậm chí, ngay cả những luật sư không có kiến thức về kế toán hay thuế cũng có thể hiểu rõ cách tính toán theo cách này. Ngoài ra, cách phân chia thu nhập này tập trung vào việc đạt được chỉ tiêu doanh thu chung của công ty luật hơn là việc đạt được chỉ tiêu doanh thu riêng của từng luật sư thành viên. Do đó, các luật sư thành viên sẽ không phải chịu áp lực tìm kiếm nhiều khách hàng hơn để đạt mức doanh thu mà công ty luật đưa ra cho từng thời kỳ.
Hơn nữa, cách phân chia thu nhập này giúp các luật sư thành viên không phải cạnh tranh lẫn nhau và tập trung vào công việc của mình, đảm bảo thu nhập ổn định và có thể dành thời gian cho các hoạt động nội bộ khác của công ty luật như đào tạo nhân viên, viết bài cho các tạp chí, xuất bản sách chuyên ngành về pháp luật, tham gia các hội thảo chuyên đề và pháp lý, và nhiều hoạt động khác.
Tuy nhiên, cách phân chia thu nhập hiện tại của công ty luật đang áp dụng cũng có một số hạn chế. Mặc dù đơn giản và dễ tính toán cho tất cả các luật sư thành viên, nhưng nó không ghi nhận công sức đóng góp của từng luật sư thành viên cho sự thành công chung của công ty luật. Đặc biệt là những luật sư sáng lập công ty luật, những luật sư phụ trách nhiều công việc pháp lý cho khách hàng hoặc những luật sư tìm kiếm khách hàng mới cho công ty luật. Vì vậy, cách phân chia thu nhập này có thể dẫn đến sự ỷ lại và sức ép đối với các luật sư thành viên, đặc biệt là những người không có khả năng tìm kiếm khách hàng hoặc năng lực chuyên môn có phần hạn chế. Những luật sư thành viên giỏi và có năng lực cũng có thể cảm thấy bị thiệt thòi và do đó, họ có thể quyết định chia tay công ty luật để thành lập công ty riêng hoặc tham gia các công ty luật khác để cạnh tranh trực tiếp.
Trên thực tế tại Việt Nam, cách phân chia thu nhập như vậy ít khi được các công ty luật áp dụng. Nếu có áp dụng thì chỉ đúng trong giai đoạn đầu khi công ty luật mới được thành lập. Vào thời điểm đó, đối với các luật sư thành viên, việc duy trì sự tồn tại của công ty luật là quan trọng hơn việc phân chia thu nhập một cách hợp lý giữa các thành viên. Trong giai đoạn đó, lợi nhuận còn lại của công ty luật thường không nhiều hoặc thậm chí bị lỗ, do đó, tất cả luật sư thành viên đều phải tập trung vào công việc pháp lý của khách hàng để tạo doanh thu cho công ty luật, chứ không phải tính toán thiệt hơn về thu nhập của mình so với những thành viên khác.
Tuy nhiên, sau một khoảng thời gian, khi công ty luật đã phát triển đến một quy mô lớn hơn, cách phân chia thu nhập này cho thấy có nhiều bất cập như đã nêu ở trên. Vì lẽ đó, nó cần phải được thay thế bằng một trong số các cách phân chia thu nhập khác được xem là phù hợp hơn để giúp công ty luật của bạn phát triển lâu dài và ổn định hơn.
Nếu bạn vẫn muốn áp dụng cách phân chia thu nhập này trong một khoảng thời gian tương đối, lời khuyên cho bạn là bạn cần bổ sung vào cách phân chia thu nhập này một số chế độ thưởng thành tích công việc cho những luật sư thành viên có thành tích tốt trong công việc. Ví dụ như mang được nhiều khách hàng mới về cho công ty luật, tạo ra nhiều doanh thu hơn những luật sư thành viên khác hay được nhiều khách hàng khen ngợi về chất lượng cung cấp dịch vụ. Nếu thực hiện được điều đó, cách phân chia thu nhập này mới được xem là tương đối hợp lý cho các luật sư thành viên để tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của công ty luật của bạn.
Tóm lại, phần này trình bày về hai cách phân chia thu nhập trong công ty luật tại Việt Nam. Cách thứ nhất là thành lập công ty luật hợp danh hoặc công ty luật trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, trong đó công ty luật trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên được ưu tiên do tính chất hữu hạn và đối vốn của nó. Tuy nhiên, cách này lại khó thực hiện do đòi hỏi sự công bằng trong việc ghi nhận công sức đóng góp của từng luật sư thành viên, đặc biệt trong hoàn cảnh môi trường pháp lý của Việt Nam vẫn đang phát triển. Cách phân chia thu nhập thứ hai là chia đồng đều toàn bộ doanh thu trong kỳ cho các luật sư thành viên mà không quan trọng về sự đóng góp của từng luật sư thành viên. Cách này đơn giản và dễ tính toán, tập trung vào việc đạt được chỉ tiêu doanh thu chung của công ty luật hơn là việc đạt được chỉ tiêu doanh thu riêng của từng luật sư thành viên. Tuy nhiên, cách này có thể tạo sự hiềm khích giữa các luật sư thành viên với nhau liên quan đến sự đóng góp nhiều ít của từng luật sư thành viên trong kết quả công việc chung của cả công ty luật.
Bài viết này của tôi được viết chủ yếu dựa vào những kiến thức pháp luật bao quát mà tôi đã được học ở trường đại học cũng như những kinh nghiệm hành nghề luật sư chuyên sâu của tôi trong gần 25 năm qua. Nếu bạn thấy rằng những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc theo đuổi đam mê với nghề luật sư của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục nghề luật sư của mình. Xin chào bạn.
