Chào mừng bạn đã quay trở lại với chuyên mục quản trị công ty luật của tôi sau khi bạn có thể đã đọc qua những chủ đề thú vị khác trong quyển sách Hướng dẫn khởi nghiệp với nghề luật sư của tôi. Xin mời bạn tiếp tục tham khảo một chủ đề khác cũng rất thú vị của quyển sách này nhé.
………………………
Cách phân chia thu nhập dựa trên chia sẻ chi phí chung là phương thức phổ biến của các công ty luật vừa và nhỏ tại Việt Nam hiện nay. Theo cách phân chia thu nhập này, bạn vẫn có thể thành lập công ty luật dưới dạng công ty luật trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty luật hợp danh để có tư cách pháp nhân cho mục đích ký kết hợp đồng dịch vụ pháp lý với khách hàng và xuất hóa đơn thuế giá trị gia tăng theo pháp luật về thuế. Tuy nhiên, trên thực tế chi phí hoạt động hằng tháng của công ty luật sẽ được chia đều cho tất cả các luật sư thành viên trong công ty luật. Thuận lợi của phương thức này là việc tính toán thu nhập giữa các luật sư thành viên sẽ đơn giản và dễ dàng. Tuy nhiên, bất lợi chính của nó là việc tính ra bình quân chi phí cho từng luật sư thành viên, trong khi thực tế mỗi luật sư thành viên sử dụng tài nguyên của công ty luật khác nhau. Điều này có thể gây ra hiềm khích trong dài hạn, so sánh chi phí giữa các luật sư thành viên và dẫn đến tranh chấp nội bộ không đáng có.
Một biến thể của cách phân chia thu nhập này là tất cả chi phí của công ty luật sẽ được phân chia theo tỷ lệ thuận dựa trên tỷ lệ phần trăm doanh thu mà mỗi luật sư thành viên mang về cho công ty luật. Theo đó, nếu một luật sư thành viên mang về doanh thu từ khách hàng nhiều hơn so với các luật sư thành viên khác, người đó sẽ được xem là sử dụng tài nguyên của công ty luật nhiều hơn và hợp lý nếu người đó phải chịu chi phí cao hơn so với các luật sư thành viên khác theo tỷ lệ doanh thu mà người đó mang về cho công ty luật. Bên cạnh đó, ngoài số nhân sự hỗ trợ cần thiết trong công ty luật, các luật sư thành viên có thể tự mình thuê thêm một số nhân viên hỗ trợ khác để phụ giúp công việc riêng của họ và tự trả chi phí tiền lương cho nhân sự đó.
Để phân chia chi phí trong trường hợp này, từng luật sư thành viên buộc phải kê khai một cách trung thực tổng số tiền phí dịch vụ pháp lý mà họ thu được từ khách hàng để làm cơ sở tính toán tỷ lệ chi phí mà mỗi luật sư thành viên phải chịu hàng tháng. Tuy nhiên, việc phân chia chi phí dựa vào doanh thu của từng luật sư thành viên không phải lúc nào cũng hợp lý, và có thể dẫn đến những tranh chấp giữa các thành viên.
Một lợi thế của cách phân chia thu nhập này là không mất nhiều thời gian tính toán và phân chia thu nhập cho từng luật sư thành viên. Theo cách này, mỗi luật sư thành viên phải chịu trách nhiệm với khách hàng của mình và kiểm soát thu nhập của họ trên cơ sở “làm nhiều ăn nhiều, làm ít ăn ít”. Vì các khoản phải thu từ khách hàng là thu nhập của từng luật sư thành viên, vì vậy họ sẽ có nhiều động lực trong việc thu tiền khách hàng và không phải phụ thuộc vào nhân viên kế toán của công ty luật. Hơn nữa, các luật sư thành viên cũng sẽ cố gắng tiết kiệm tài nguyên của văn phòng để không ảnh hưởng đến chi phí chung của công ty luật. Họ cũng có thể nhượng lại cho nhau một số công việc khách hàng để lấy phí giới thiệu, nếu họ không thể đảm nhận các công việc pháp lý mới của khách hàng do bận công việc khác hoặc vì lý do năng lực chuyên môn, kinh nghiệm thực tế, xung đột lợi ích hoặc bất kỳ lý do nào khác.
Tuy nhiên, cách phân chia thu nhập như vậy có nhiều bất lợi. Đầu tiên, việc phân bổ chi phí văn phòng vẫn được thực hiện dựa trên cơ sở đồng đều, không có sự phân biệt hợp lý giữa các luật sư thành viên sử dụng nhiều hay ít tài nguyên văn phòng. Điều này gây khó khăn khi các luật sư thành viên có lượng công việc và doanh thu không đồng đều.
Thứ hai, không ai trong số các luật sư thành viên quan tâm đến việc quản lý và điều hành công ty luật, đặc biệt là mục tiêu phát triển trung và dài hạn. Họ thiếu sự gắn kết và mỗi người tự ý làm việc mà không có một biểu mẫu chung và thống nhất cho các tài liệu nội bộ. Những vấn đề quản trị công ty như tuyển dụng, huấn luyện nhân viên và phát triển kinh doanh không có người chịu trách nhiệm chính, dẫn đến việc công ty luật bị giới hạn trong phát triển. Các luật sư thành viên cũng không tìm kiếm công việc pháp lý mới của khách hàng ngoài lĩnh vực chuyên môn của mình.
Tóm lại, cách này dễ tính toán và phù hợp với các công ty luật nhỏ, tuy nhiên nó cũng có bất lợi như việc tính ra bình quân chi phí cho từng luật sư thành viên không phù hợp với thực tế sử dụng tài nguyên của công ty luật. Một biến thể khác là phân chia chi phí theo tỷ lệ thuận dựa trên tỷ lệ phần trăm doanh thu mà mỗi luật sư thành viên mang về cho công ty luật. Tuy nhiên, cách này cũng có thể dẫn đến tranh chấp nội bộ giữa các thành viên.
Bài viết này của tôi được viết chủ yếu dựa vào những kiến thức pháp luật bao quát mà tôi đã được học ở trường đại học cũng như những kinh nghiệm hành nghề luật sư chuyên sâu của tôi trong gần 25 năm qua. Nếu bạn thấy rằng những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc theo đuổi đam mê với nghề luật sư của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục nghề luật sư của mình. Xin chào bạn.
