Khi nhắc tới điệu Ballad, mọi người đều nghĩ ngay đến những bản tình ca, những bản nhạc trữ tình chứa đầy cảm xúc, dễ thuộc, dễ hát và phù hợp với chất giọng của rất nhiều người và đây là lý do chính cho sức sống lâu dài của Ballad. Ballad được biết đến như là một thể loại âm nhạc có nguồn gốc từ múa hát giàu chất thơ, phổ biến ở các nước Tây Âu từ thế kỷ XIII. Các bản ballad thường nói về các đề tài như tình yêu vĩnh cửu, cái chết, danh dự và sự phản bội, tình yêu đơn phương.
Ballad thực tế không phải là một tiết điệu mà là bản chất của một dòng nhạc. Ballad sẽ được chơi với các loại tiết điệu có mang âm hưởng Ballad như Slow Pop hoặc Piano Ballad. Ballad có tốc độ chậm, thong thả, lời lẽ không hoa mỹ, nhưng trữ tình nên đủ tạo nên cảm xúc cho người nghe vì nó mang nhiều tâm trạng của tác giả và người hát. Đặc điểm chung của dòng nhạc Ballad là xu hướng lặp đi lặp lại và có một logic du dương rất dễ nhớ, nên giai điệu này dễ bắt chước và ghi nhớ nên thu hút được nhiều người và đây là một trong những lý do tại sao các giai điệu Ballad đã được phổ biến rộng rãi trong văn hóa đại chúng.
Hiện nay, Ballad chịu sự ảnh hưởng của một số dòng nhạc khác ví dụ như Rock, Opera, Folk, Pop qua việc các dòng nhạc này đã kế hợp với Ballad để tạo nên những loại nhạc mới có sự đa dạng của tiết điệu âm nhạc như Ballad kết hợp với Rock để trở thành điệu Rock Ballad, Ballad kết hợp với nhạc kịch để trở thành điệu Opera Ballad, Ballad kết hợp với Folk (dân ca) để trở thành điệu Folk Ballad, Ballad kết hợp với Pop để trở thành điệu Pop Ballad, v.v…. và trong những điệu mới đó, Pop Ballad được xem là điệu phổ biến nhất. Chính những màu sắc được pha trộn ấy đã tạo cho các tiết điệu mới có chất Ballad trong các điệu đó nên nó có sức sống và sự khác biệt riêng, không bị nhàm chán làm cho điệu Ballad nguyên thủy bị mai một và lãng quên.
Nói chung, Ballad thường được phân thành ba loại chính theo tiết nhịp như sau:
- Loại thứ nhất: Ballad theo tiết nhịp phân đôi (ví dụ như các loại nhịp 2/2, 2/4, 4/4, v.v…), thường gồm các loại điệu sau đây: Piano Ballad (tức là Ballad êm dịu, gồm một phách mạnh và ba phách nhẹ), Slow Ballad (gồm một phách mạnh và một phách nhẹ ở nhịp 2/4 và một phách mạnh, một phách mạnh vừa và hai phách nhẹ ở nhịp 4/4), 8 Beat Ballad (hoặc còn gọi là Pop Ballad hoặc Slow Ballad là điệu Pop chậm với tempo từ 60 cho đến dưới 100), 16 Beat Ballad (còn gọi là điệu Slow Soul vì nó giống điệu Soul (có tính chất vui nhộn) nhưng được chơi chậm ở tempo từ 60 – dưới 100) và Rock Ballad (là điệu Rock có chất Ballad). Cần lưu ý, 8 beat và 16 beat không phải là một điệu riêng biệt mà chúng chỉ nói đến tiết tấu chủ đạo của bản nhạc, theo đó 8 beat có một nốt tròn được chia thành 8 móc đơn, và 16 beat có một nốt tròn được chia thành 16 móc kép. Các tiết tấu này dựa trên bộ trống là chủ yếu nên dù cùng một nhịp 4/4 có bốn phách, nhưng trống Bass sẽ nhanh hoặc chậm khác nhau mà phân ra thành điệu 8 beat và điệu 16 beat. Tuy nhiên, không phải điệu 8 beat nào cũng phải chơi 8 móc đơn, và điệu 16 beat cũng phải chơi 16 móc kép trong một ô nhịp, mà đó chỉ được xem là tiết tấu chủ đạo dựa trên móc đơn và móc kép;
- Loại thứ 2: Ballad Dân Ca, thường thấy trong các bản nhạc mang âm hưởng dân ca ví dụ như các bản nhạc Huế, Bắc Trung Bộ; và
- Loại thứ 3: Loại điệu có tiết nhịp phân 3 (ví dụ như nhịp 6/8 (hay còn gọi là điệu Slow Rock tức là điệu Rock nhưng được chơi với tốc độ chậm với một phách mạnh, một phách mạnh vừa và bốn phách nhẹ) và nhịp 12/8 (là nhân đôi của nhịp 6/8 nhưng thay vì có hai phách mạnh, hai phách mạnh vừa và 8 phách nhẹ thì nhịp 12/8 chỉ có một phách mạnh, ba phách mạnh vừa và 8 phách nhẹ).