Công ty luật cần lưu ý gì khi sáp nhập?

Chào mừng bạn đã quay trở lại với chuyên mục quản trị công ty luật của tôi sau khi bạn có thể đã đọc qua những chủ đề thú vị khác trong quyển sách Hướng dẫn khởi nghiệp với nghề luật sư của tôi. Xin mời bạn tiếp tục tham khảo một chủ đề khác cũng rất thú vị của quyển sách này nhé.

………………….

Bạn cần trả lời được câu hỏi tại sao công ty luật của bạn cần sáp nhập, hợp nhất với công ty luật khác cũng như kế hoạch của công ty luật sau khi sáp nhập, hợp nhất sẽ như thế nào

Việc tự đặt câu hỏi và trả lời một cách thận trọng có thể giúp bạn xác định rõ liệu công ty luật của bạn có cần sáp nhập, hợp nhất với một công ty luật khác để gia tăng tốc độ phát triển hay không. Việc này sẽ giúp tránh tình huống quyết định sáp nhập, hợp nhất chỉ vì theo phong trào chung hoặc do lo sợ bị tụt hậu hoặc thôn tính trong tương lai.

Đặc biệt, nếu quyết định sáp nhập, hợp nhất đơn thuần chỉ xuất phát từ cảm xúc cá nhân, ví dụ như bạn thích luật sư điều hành của công ty luật kia vì cả hai học chung lớp ngày xưa nên giờ đây bạn muốn hai bên sáp nhập, hợp nhất để làm việc cùng nhau, thì điều này lại càng không nên. Khi đưa ra quyết định về việc sáp nhập, hợp nhất, bạn tuyệt đối không nên để những vấn đề có liên quan đến tình cảm, cảm xúc của bạn chi phối quyết định của mình. Thay vào đó, bạn cần xem xét các lợi ích thực tế của sáp nhập, hợp nhất với công ty luật khác và đưa ra quyết định dựa trên những thông tin và dữ liệu cụ thể.

Trước khi quyết định sáp nhập hoặc hợp nhất với một công ty luật khác, bạn cần đặt ra và trả lời một số câu hỏi quan trọng để đảm bảo quyết định của mình là đúng đắn và có lợi ích cho công ty luật của bạn.

Đầu tiên, bạn cần xác định rõ ràng lợi ích mà sáp nhập hoặc hợp nhất có thể mang lại cho công ty luật của bạn và các luật sư thành viên. Bạn cần đánh giá các quyền lợi mà các luật sư và công ty luật phải hy sinh để đạt được lợi ích này và xem liệu chúng có xứng đáng với những gì họ sẽ nhận được từ quá trình sáp nhập, hợp nhất.

Bên cạnh đó, bạn cần có một kế hoạch phát triển chi tiết cho công ty luật sau khi sáp nhập hoặc hợp nhất. Điều này đòi hỏi bạn phải xác định rõ mục tiêu và kế hoạch cụ thể cho từng giai đoạn trong quá trình phát triển công ty. Ví dụ, bạn có thể đặt mục tiêu cung cấp dịch vụ pháp lý ở tất cả các lĩnh vực pháp luật hiện có tại Việt Nam trong vòng 04 năm sau khi sáp nhập hoặc hợp nhất. Bạn cần lập kế hoạch chi tiết để đạt được mục tiêu này, bao gồm cả kế hoạch về nhân sự, tài chính và quản lý.

Cuối cùng, trước khi đưa ra quyết định về sáp nhập hoặc hợp nhất, bạn cần phải trả lời một cách thuyết phục các câu hỏi trên và đánh giá khả năng thành công của kế hoạch của mình. Chỉ khi bạn tin rằng quyết định của mình là đúng đắn và có tiềm năng phát triển, bạn mới có thể tự tin đưa ra quyết định sau cùng về việc sáp nhập hoặc hợp nhất.

Cần giải quyết những vấn đề riêng của từng công ty luật trước khi sáp nhập, hợp nhất

Có nhiều công ty luật thường sử dụng việc sáp nhập, hợp nhất để giải quyết các vấn đề nội tại trong tổ chức của họ mà họ chưa tìm được hướng giải quyết thích hợp. Ví dụ, hội đồng luật sư của một công ty luật có thể bị chia thành các nhóm thành viên với các khuynh hướng quản trị và phát triển kinh doanh khác nhau, dẫn đến việc đưa ra quyết định về công việc chuyên môn và quản trị của công ty luật thường bị chậm trễ hoặc không được sự đồng thuận cao.

Thay vì tìm cách giải quyết triệt để tình trạng đó trước khi quyết định sáp nhập, hợp nhất với công ty luật khác, một số công ty lại chọn lựa hướng giải quyết khác là sử dụng sáp nhập, hợp nhất với công ty luật khác để pha loãng các nhóm lợi ích và làm suy yếu chúng. Tuy nhiên, việc giải quyết như vậy sẽ không giải quyết triệt để các vấn đề nội tại và ngược lại làm cho chúng trở nên phức tạp hơn.

Sau khi sáp nhập, hợp nhất, các vấn đề nội tại vẫn có thể bùng phát và nhiều khi không còn giải quyết được nữa do sự khác biệt về hoàn cảnh và vị trí của từng luật sư thành viên. Nếu không thể thỏa hiệp với nhau, các vấn đề nội tại đó có thể khiến công ty luật lại bị chia tách trở lại sau khi vừa mới sáp nhập, hợp nhất không lâu.

Vì vậy, lời khuyên trong tình huống này là bạn nên tìm cách giải quyết triệt để các vấn đề nội tại trong công ty luật của bạn trước khi quyết định sáp nhập, hợp nhất. Ngoài ra, khi tham gia thương lượng với công ty luật đối tác, bạn cần kiểm tra kỹ liệu xem họ có những vấn đề nội tại gì hay không, và nếu có thì mức độ phức tạp, nghiêm trọng của nó như thế nào để yêu cầu họ tìm cách giải quyết triệt để các vấn đề nội tại đó trước khi sáp nhập, hợp nhất với công ty luật của bạn.

Đừng trì hoãn các quyết định khó khăn đến sau khi hoàn tất sáp nhập, hợp nhất

Trong quá trình đàm phán về sáp nhập hoặc hợp nhất giữa các công ty luật, sẽ luôn tồn tại những vấn đề quan trọng mà chưa có giải pháp đồng thuận. Ví dụ như việc lựa chọn người đứng đầu các phòng, ban, bộ phận trong công ty sau khi sáp nhập, xác định chỉ tiêu doanh thu hằng năm cho các luật sư thành viên, quyết định vị trí của văn phòng mới, định giá các tài sản hữu hình và giá trị đạo đức và cốt lõi hợp nhất của các công ty luật.

Tuy nhiên, đối với công ty luật của bạn và các đối tác thương lượng, những vấn đề này có thể không được coi là quan trọng bằng những vấn đề sống còn khác, chẳng hạn như tên gọi của công ty sau khi sáp nhập, người điều hành chính của công ty luật sau khi hợp nhất và nhiều yếu tố khác. Vì vậy, khi gặp khó khăn trong việc giải quyết những vấn đề trên, các bên thương lượng có thể có xu hướng dễ dãi hoặc tạm thời giữ lại các vấn đề chưa được thống nhất cho đến khi quá trình sáp nhập hoặc hợp nhất hoàn tất.

Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình sáp nhập hoặc hợp nhất diễn ra thuận lợi, các bên thương lượng nên tập trung giải quyết toàn bộ các vấn đề, bao gồm cả những vấn đề nhỏ nhất, để đạt được một thỏa thuận chung. Nếu không, những vấn đề chưa được giải quyết có thể gây ra tranh chấp và ảnh hưởng đến hoạt động của công ty luật sau khi sáp nhập hoặc hợp nhất.

Sau khi trải qua kỳ trăng mật với vô số tiệc tùng và lời chúc mừng từ đồng nghiệp, khách hàng và cộng đồng, bạn và các luật sư đối tác có thể không nhận ra rằng các vấn đề chưa được thống nhất sẽ tiếp tục được đưa ra bàn nghị sự của mọi người. Những vấn đề này phải được quyết định ngay bây giờ chứ không thể trì hoãn thêm được nữa. Tuy nhiên, điều kiện và lợi thế của bạn trong cuộc đàm phán về các vấn đề chưa thống nhất sẽ không còn giống như trước khi sáp nhập, hợp nhất nữa, trong khi hậu quả của việc đàm phán thất bại lại nghiêm trọng hơn rất nhiều. Nếu bạn không khôn khéo, không thể nhượng bộ hay thỏa hiệp để đạt được sự đồng thuận giữa các bên thì có nguy cơ cao là công ty luật sau khi hợp nhất, sáp nhập sẽ rơi vào vòng xoáy tranh chấp lợi ích, quyền lợi, quyền lực nội bộ và có khả năng lại bị chia tách trở lại.

Do đó, lời khuyên cho bạn khi quyết định sáp nhập, hợp nhất là nên thận trọng, chậm mà chắc, hãy đưa mọi vấn đề lên bàn thương lượng để đạt được sự đồng thuận giữa các bên càng chi tiết càng tốt để tránh những hiểu lầm hay không đồng thuận của các bên sau này.

Đừng bỏ qua các vấn đề hợp nhất hệ thống kế toán, công nghệ của mỗi bên

Khi tham gia đàm phán với đại diện của công ty luật đối tác, bạn cần kiểm tra hạch toán kế toán của các bên để đảm bảo tính phù hợp. Ví dụ, công ty luật của bạn có thể rất minh bạch và chỉ duy trì một hệ thống sổ sách kế toán cho mục đích nội bộ, trong khi công ty luật đối tác lại duy trì hai hệ thống sổ sách kế toán cho nhiều mục đích khác nhau. Trong trường hợp này, sau khi hai bên sáp nhập, hợp nhất, sẽ xảy ra những vấn đề liên quan đến việc bên nào sẽ theo bên nào và nếu các bên không thể thỏa hiệp với nhau thì sẽ giải quyết ra sao.

Một ví dụ khác là khi một bên sử dụng phần mềm tính phí dịch vụ pháp lý riêng của mình trong khi bên kia lại sử dụng phần mềm excel để tính phí. Trong trường hợp này, sẽ phát sinh tranh chấp về việc bên nào sẽ phải theo bên nào sau khi sáp nhập, hợp nhất.

Vì vậy, lời khuyên cho bạn là cần phải kiểm tra kỹ lưỡng các khác biệt trong việc sử dụng hệ thống kế toán và sử dụng các phần mềm và ứng dụng mà mỗi bên đang sử dụng để đảm bảo tính hòa nhập sau khi sáp nhập, hợp nhất. Nếu có khó khăn, các bên cần đồng ý trước về việc sử dụng phần mềm, ứng dụng gì để tránh tranh chấp không đáng có sau này. Điều này sẽ giúp đảm bảo sự thành công của quá trình sáp nhập, hợp nhất và đưa ra một cách tiếp cận hợp lý và rõ ràng cho các bên liên quan.

Thực hiện kiểm tra chéo thông tin của nhau

Trong quá trình đàm phán về việc sáp nhập hoặc hợp nhất, các bên thường sẽ chia sẻ với nhau rất nhiều thông tin mật liên quan đến hoạt động kinh doanh của họ, bao gồm thông tin về nhân sự, tiền lương, tài chính (doanh thu, chi phí, thu nhập của từng luật sư thành viên), kế hoạch kinh doanh, kế toán, thuế và các thông tin khác. Dù khối lượng thông tin này là rất lớn và việc xác thực cũng tốn nhiều thời gian và công sức của các bên, nhưng các bên vẫn cần cử ra một đội ngũ khoảng vài ba người để kiểm tra tính xác thực của các thông tin này (gọi là kiểm tra pháp lý và tài chính).

Việc kiểm tra này sẽ cung cấp cho các bên báo cáo về tính xác thực của các thông tin được cung cấp, từ đó giúp các bên cân nhắc, nhượng bộ hoặc đòi hỏi quyền lợi và yêu cầu nghĩa vụ sao cho phù hợp nhất trong suốt quá trình đàm phán. Các bên cần kiểm tra tính xác thực của các thông tin như số lượng khách hàng đã và đang sử dụng dịch vụ pháp lý của từng công ty luật, tờ khai thuế giá trị gia tăng hằng tháng, tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp hằng năm, các biên lai khấu trừ thuế thu nhập cá nhân, biên nhận nộp tiền thuế vào kho bạc Nhà nước, hóa đơn thuế giá trị gia tăng, sổ ngân hàng, biên bản quyết toán thuế với cơ quan thuế địa phương nếu đã có thanh tra thuế, báo cáo tài chính doanh nghiệp, danh sách nhân viên, bảng tính lương, bảng báo cáo nộp bảo hiểm của nhân viên, bảng kê thu nhập của các luật sư thành viên, các quy định nội bộ, thỏa thuận luật sư thành viên, điều lệ của công ty luật, và nhiều hơn nữa.

Việc kiểm tra chéo này là bước quan trọng và cần thiết để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ của các thông tin được cung cấp. Điều này giúp cho các bên đưa ra những quyết định đúng đắn và có lợi cho cả hai bên trong quá trình thương lượng về việc sáp nhập hay hợp nhất.

Sẵn sàng dừng việc thương lượng trước khi hoàn tất nếu có linh cảm là việc sáp nhập, hợp nhất không có kết quả tốt đẹp cho các bên

Việc sáp nhập và hợp nhất là những quyết định lớn và quan trọng, tác động đến tương lai của các bên liên quan. Khi có linh cảm cho thấy các bên không thích hợp hoặc chưa sẵn sàng cho việc này, hoặc khi quá trình sáp nhập, hợp nhất không tiến triển tốt, việc dừng lại và từ bỏ không phải là quyết định sai lầm.

Nhiều người đặt quá nhiều hy vọng và đổ nhiều thời gian, công sức, và tiền bạc vào quá trình thương lượng, suy nghĩ rằng việc sáp nhập, hợp nhất là không thể lùi lại được. Tuy nhiên, nếu quyết định cuối cùng không phù hợp hoặc không thành công, những nỗ lực này sẽ trở thành đổ máu cho toàn bộ bên liên quan.

Điều quan trọng là hãy luôn quyết đoán và can đảm đưa ra quyết định sáng suốt. Nếu bạn có linh cảm cho thấy việc sáp nhập, hợp nhất không phù hợp, hãy dứt áo đứng dậy và dừng lại ngay lập tức. Đừng để sự đầu tư thời gian, công sức và tiền bạc trở thành sự ràng buộc khi quyết định quan trọng này đang đứng trước mắt. Thậm chí, nếu bạn phát hiện ra sai sót trong quá trình thương lượng và phải sửa chữa sau đó, thời gian, công sức, và tiền bạc cần phải bỏ ra sẽ lớn hơn rất nhiều so với việc từ bỏ sớm.

Hãy dũng cảm và quyết đoán. Nếu bạn tin rằng việc sáp nhập, hợp nhất không phù hợp, hãy ngừng lại ngay lập tức, dù cho việc thương lượng đã thành công đến “phút 89”. Đây là quyết định quan trọng và không thể bị hoãn lại. Bằng cách này, bạn sẽ tránh được những rủi ro tiềm ẩn và đảm bảo tương lai của bản thân và tổ chức của mình.

Bài viết này của tôi được viết chủ yếu dựa vào những kiến thức pháp luật bao quát mà tôi đã được học ở trường đại học cũng như những kinh nghiệm hành nghề luật sư chuyên sâu của tôi trong gần 25 năm qua. Nếu bạn thấy rằng những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc theo đuổi đam mê với nghề luật sư của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục nghề luật sư của mình. Xin chào bạn.