Chào mừng bạn đã quay trở lại với chuyên mục quản trị công ty luật của tôi sau khi bạn có thể đã đọc qua những chủ đề thú vị khác trong quyển sách Hướng dẫn khởi nghiệp với nghề luật sư của tôi. Xin mời bạn tiếp tục tham khảo một chủ đề khác cũng rất thú vị của quyển sách này nhé.
……………
Vậy là bạn cũng sắp đạt được đích đến của mình rồi đó. Tất cả đều hoàn hảo đối với bạn đến thời điểm này. Bạn đã có một nghề nghiệp được cộng đồng, xã hội kính trọng, kiến thức pháp luật và kỹ năng chuyên môn sâu rộng, một công ty luật phát triển tốt, đem lại lợi nhuận đều đặn, thu nhập tương đối cao và ổn định hàng tháng, một tài sản trung bình và một gia đình hạnh phúc, con cái học tập đàng hoàng tại các trường có chất lượng tốt. Bây giờ, bạn đã bước qua tuổi 50, đây là thời điểm lý tưởng để bắt đầu suy nghĩ về việc nghỉ hưu và thực hiện những kế hoạch tương lai mà bạn đã luôn mơ ước.
Vì vậy, Chương 14 sẽ giới thiệu những hoạt động gắn liền với nghề luật sư mà bạn có thể làm sau khi nghỉ hưu. Quan trọng nhất là bạn không nên để cho trí não của mình ngừng làm việc. Hãy giữ cho nó tiếp tục hoạt động với một mức độ phù hợp. Điều này sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe, tạo ra một ít thu nhập trong tuổi xế chiều và mang lại niềm vui trong cuộc sống. Hơn nữa, đó còn là cơ hội để phục vụ và giúp đỡ cộng đồng và xã hội. Nếu bạn có thể làm được như vậy, khi kết thúc một hành trình dài trong sự nghiệp hành nghề luật sư của mình, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống của mình đầy ý nghĩa và đáng sống.
14.1. ĐỘ Tuổi nào ĐƯỢC XEM là tuổi nghỉ hưu của luật sư?
Theo quy định của pháp luật về lao động, nếu đảm bảo điều kiện thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 34 năm đối với nam và 30 năm đối với nữ, và đạt đến độ tuổi từ 60 tuổi 03 tháng đối với nam và 55 tuổi 04 tháng đối với nữ (mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với nam và 04 tháng đối với nữ), người lao động (bao gồm cả luật sư) sẽ được nghỉ hưu và hưởng lương hưu hằng tháng do quỹ bảo hiểm xã hội chi trả.
Nếu nhà tuyển dụng cần tiếp tục sử dụng lao động, họ sẽ thỏa thuận với nhân viên cao tuổi có đủ sức khỏe để kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hiện tại hoặc ký kết một hợp đồng lao động mới.
Điều quan trọng là các nhân viên nghỉ hưu, bao gồm cả luật sư, cần giữ cho trí não của mình luôn hoạt động và tìm kiếm những hoạt động khác để tiếp tục đóng góp cho cộng đồng và tận dụng sự giàu kinh nghiệm của mình. Việc làm như vậy không chỉ giúp họ giữ được sức khỏe mà còn giúp tạo ra một cuộc sống ý nghĩa và mang lại thu nhập cho họ vào tuổi già.
Đúng theo quy định của pháp luật về lao động, khi đạt đủ các điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và độ tuổi, người lao động sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng từ quỹ bảo hiểm xã hội và có thể nghỉ hưu. Tuy nhiên, nếu người lao động vẫn muốn tiếp tục công việc sau khi nghỉ hưu, cần thỏa thuận với nhà tuyển dụng để kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc ký kết một hợp đồng mới phù hợp với điều kiện sức khỏe của mình.
Trường hợp người lao động là luật sư thành viên góp vốn và nhận cổ tức, nếu vẫn muốn tiếp tục làm việc với nghề luật sư sau khi nghỉ hưu, hướng giải quyết là tiếp tục công việc theo thỏa thuận với các luật sư thành viên khác theo Điều lệ của công ty luật. Tuy nhiên, nếu người lao động không còn đủ sức khỏe để tiếp tục công việc, cần dừng việc hành nghề luật sư để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Việc thỏa thuận kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc ký kết một hợp đồng mới sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và điều kiện của cả hai bên. Điều quan trọng là đảm bảo sức khỏe và đáp ứng nhu cầu công việc một cách hợp lý và cân nhắc để bảo vệ quyền lợi của mỗi bên.
Thường thì, người làm nghề luật sư như bạn sẽ nghỉ hưu muộn hơn so với các ngành nghề khác vì tính chất đặc thù của công việc này yêu cầu nhiều lao động trí óc hơn là lao động chân tay. Nếu trí óc của bạn vẫn còn minh mẫn và sức khỏe cho phép, bạn vẫn có thể tiếp tục làm việc nếu bạn muốn. Thực tế cho thấy, nhiều luật sư vẫn say mê hành nghề và không chịu nghỉ hưu ngay cả khi đến tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật, và chỉ dừng lại khi trí óc không còn minh mẫn nữa. Tuy nhiên, cũng có nhiều luật sư muốn nghỉ hưu ngay khi đến tuổi nghỉ hưu hoặc thậm chí là sớm hơn nữa để có thể thực hiện những giấc mơ và hoài bão mà họ chưa thể thực hiện được khi còn trẻ, ví dụ như đi du lịch, dạy học, mở nhà hàng, lấy bằng tiến sĩ luật, v.v…
14.2. NHỮNG công việc nào luật sư có thể làm sau khi nghỉ hưu?
Bạn không nên nghĩ rằng khi về hưu, bạn phải chấm dứt sự nghiệp luật sư và do đó những kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng mà bạn tích lũy được sẽ dần mất đi theo thời gian. Trên thực tế, nếu bạn biết cách sử dụng chúng một cách đúng đắn, đúng lúc và phù hợp với độ tuổi của mình, bạn vẫn có thể tiếp tục duy trì những kiến thức, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề của mình thêm một thời gian nữa.
Hơn nữa, nếu sử dụng chúng một cách phù hợp, bạn sẽ cảm thấy tự tin và có ý nghĩa trong việc giúp đỡ cộng đồng, xã hội và đóng góp vào hoạt động của trí não của mình. Bạn có thể tìm kiếm các cơ hội tư vấn hoặc giảng dạy, tham gia các hoạt động tình nguyện hoặc tìm hiểu về các lĩnh vực khác trong lĩnh vực pháp lý.
Dưới đây là một số hoạt động điển hình có liên quan đến nghề luật sư, có hoặc không tạo ra thu nhập, để bạn có thể cân nhắc và lựa chọn sau khi nghỉ hưu.
14.2.1. Các công việc có thu nhập
- Viết sách
Trong suốt hơn 30 năm làm việc trong nghề luật, từ khi tốt nghiệp đại học, đi làm, bắt đầu hành nghề và khởi nghiệp với việc thành lập công ty luật của mình, bạn đã tích lũy được cho mình rất nhiều kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề. Những kinh nghiệm này không chỉ hữu ích cho bạn mà còn cho các đồng nghiệp trẻ, sinh viên luật, cộng đồng và xã hội.
Tuy nhiên, để cho kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề của mình không bị mai một theo thời gian, khi đến tuổi nghỉ hưu và có nhiều thời gian rảnh rỗi hơn, bạn nên cân nhắc việc viết sách để đúc kết lại những kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm của mình và chia sẻ với đồng nghiệp và cộng đồng. Đây sẽ là một di sản quý giá mà bạn để lại cho các thế hệ luật sư kế tiếp, nâng cao chất lượng đội ngũ luật sư Việt Nam.
Tuy nhiên, viết sách chuyên đề pháp luật không phải là điều đơn giản. Để viết được một quyển sách chất lượng, bạn cần có kiến thức pháp luật bao quát, năng lực chuyên môn và kinh nghiệm hành nghề chuyên sâu, cùng với văn phong phù hợp với đối tượng bạn đọc. Tùy vào đối tượng bạn đọc mà bạn muốn hướng tới, bạn cần điều chỉnh văn phong để đảm bảo rằng nội dung được truyền tải rõ ràng và hiệu quả.
Để giảm bớt những sai sót không đáng có và đảm bảo rằng sách của bạn có chất lượng và chiều sâu, bạn nên nhờ đồng nghiệp ở các thế hệ luật sư khác nhau cũng như luật sư ở các lĩnh vực pháp luật khác góp ý, phản biện với nội dung bản thảo của bạn. Những đóng góp đa chiều này sẽ giúp bạn điều chỉnh, sửa đổi và bổ sung nội dung cho phù hợp trước khi phát hành.
Bạn cần nhớ rằng thực tế là sách về pháp luật không thu hút được nhiều độc giả như các loại sách về các chủ đề xã hội khác trên thị trường. Người đọc chuyên ngành thường chỉ giới hạn trong những người làm công việc có liên quan đến nghề luật sư. Nếu bạn bán sách thông qua hệ thống các nhà sách danh tiếng trên thị trường như Fahasha, Alpha Book, tỷ lệ chiết khấu bạn phải trả cho các nhà sách này thường lên đến 40% – 50% giá bìa. Trong khi đó, chi phí in ấn thường chiếm không dưới 40% giá bìa. Vì vậy, việc thu được lợi nhuận từ việc bán sách, đặc biệt là với quyển sách đầu tay của bạn, sẽ là một thách thức lớn. Thay vào đó, bạn nên đặt mục tiêu truyền tải tốt nhất những kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề thực tiễn của mình cho cộng đồng. Mục tiêu lợi nhuận chỉ nên được giới hạn trong việc tránh chịu lỗ khi xuất bản sách.
Một cách để giảm bớt số tiền chiết khấu là bán sách thông qua hệ thống bán sách online như Vinabook, Tiki, Amazon, Ebay với tỷ lệ chiết khấu chỉ từ 10% – 20% giá bìa. Ngoài ra, bạn có thể tự mình phát hành sách thông qua các nền tảng xã hội như LinkedIn, Facebook, Instagram, Twitter hoặc các trang web mua bán khác. Nếu quyển sách của bạn có nội dung từ 500 trang trở lên, bạn nên chia thành hai quyển nhỏ Phần 1 và Phần 2 để giá bìa của mỗi quyển sách hợp lý hơn với bạn đọc, thay vì gộp chúng lại thành một quyển dày với giá bìa quá cao khiến người đọc phải cân nhắc trước khi mua.
- Viết báo
Trong suốt thời gian bạn hành nghề luật sư, dù bạn có từng viết bài cho các tờ báo, tạp chí chuyên ngành về các chủ đề pháp luật trong lĩnh vực chuyên môn của mình hay chưa, thì khi nghỉ hưu, bạn nên tiếp tục đầu tư thời gian để viết bài. Việc viết bài cho các tờ báo, tạp chí không chỉ giúp bạn tránh quên kiến thức và kỹ năng pháp lý, duy trì trình độ chuyên môn của mình, tránh bị lạc hậu, mà còn có thể tăng thêm thu nhập từ tiền nhuận bút được các tòa soạn chi trả.
Ngoài ra, viết bài cho báo chí cũng giúp bạn phát triển khả năng viết văn và biểu đạt ý tưởng một cách rõ ràng và mạch lạc hơn. Bạn có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình, gợi mở những vấn đề pháp lý cập nhật, hoặc đưa ra các phân tích sâu sắc về các vấn đề pháp lý đang được quan tâm. Bên cạnh đó, viết bài cho báo chí cũng giúp bạn giữ liên lạc với cộng đồng và tạo dựng uy tín chuyên môn trong lĩnh vực của mình.
- Dạy học
Dạy học là một cách hay giúp bạn không quên kiến thức pháp luật, nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề ngay cả khi khi đã nghỉ hưu. Bên cạnh đó, việc này còn giúp bạn tạo mới mối quan hệ và kiếm được thêm thu nhập.
Bạn có thể đăng ký dạy học theo chế độ cộng tác viên hoặc giảng viên thỉnh giảng cho các trường đại học luật hoặc các trường đại học có tổ chức các khóa học liên quan đến pháp luật. Ví dụ, các khóa học thạc sĩ quản trị kinh doanh có môn học về luật kinh doanh trong chương trình giảng dạy. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham gia giảng dạy các khóa học chuyên đề pháp luật ngắn hạn cho các trung tâm đào tạo và dạy nghề chuyên nghiệp. Điều này giúp bạn không chỉ duy trì kiến thức pháp luật và kỹ năng hành nghề, mà còn là cơ hội để bạn truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm của mình cho các thế hệ trẻ tuổi hơn.
- Làm đại diện vốn góp cho cổ đông trong các công ty đại chúng
Trên toàn cầu và ở Việt Nam nói riêng, nhiều luật sư có uy tín vẫn được khách hàng tín nhiệm và mời làm người đại diện cho phần vốn góp của họ trong các công ty mà họ đầu tư. Điều này khá phổ biến và là xu hướng chung trên thế giới, bởi luật sư được đánh giá là người có am hiểu chuyên sâu về pháp luật, có thể hỗ trợ khách hàng trong việc giám sát việc tuân thủ pháp luật tại nơi họ đầu tư hoặc mua cổ phần. Bên cạnh đó, kinh nghiệm tư vấn và vận dụng pháp luật trong suốt một thời gian dài giúp luật sư đưa ra những lời khuyên hữu ích và thiết thực, hỗ trợ ban quản trị doanh nghiệp đưa ra quyết định kinh doanh và quản trị đúng hướng, đúng trọng tâm và tuân thủ pháp luật.
Thời gian yêu cầu cho những công việc này không quá nhiều, vì thực chất đó là những công việc không thường xuyên, bạn chỉ cần tham gia các cuộc họp định kỳ của đại hội đồng cổ đông, hội đồng quản trị, hội đồng thành viên. Trong khi đó, phí dịch vụ mà bạn nhận được đối với những công việc này khá hậu hĩnh và bạn lại còn có cơ hội đi đây đó để tham dự các cuộc họp của ban quản trị của các công ty này, đây cũng là sự lựa chọn tuyệt vời cho bạn khi nghỉ hưu.
Ngoài ra, dạy học cũng là một cách hay để giúp bạn không quên kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề sau khi nghỉ hưu, đồng thời giúp bạn xây dựng những mối quan hệ mới và có được khoản thu nhập tương đối. Bạn có thể đăng ký dạy học theo chế độ cộng tác viên hoặc giảng viên thỉnh giảng cho các trường đại học luật hay các trường đại học có tổ chức các khóa học có liên quan đến pháp luật.
- Làm trọng tài thương mại hay hòa giải viên thương mại
Nhìn chung, quy chế của các trung tâm trọng tài thương mại tại Việt Nam hiện tại không quy định tuổi hưu đối với trọng tài viên. Tuy nhiên, theo quy định của Luật Trọng tài thương mại của Việt Nam, điều kiện để làm trọng tài viên là phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trình độ đại học và đã qua thực tế công tác theo ngành đã học trong thời gian từ 05 năm trở lên. Mỗi trung tâm trọng tài thương mại sẽ có những tiêu chuẩn riêng của họ, thường có yêu cầu cao hơn các yêu cầu theo quy định của pháp luật.
Với Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, điều kiện để trở thành trọng tài viên có phần khắt khe, bao gồm yêu cầu về độ tuổi từ 30 đến 70, tốt nghiệp đại học và đã qua thực tế công tác theo ngành đã học từ 08 năm trở lên, trừ trường hợp là chuyên gia có trình độ chuyên môn cao và nhiều kinh nghiệm.
Việc tham gia các trung tâm trọng tài với tư cách trọng tài viên là chọn lựa đáng được cân nhắc sau khi bạn nghỉ hưu. Công việc này có tác dụng giúp bạn không bị quên đi kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề của mình. Ngoài ra, nó cũng có thể mang lại nguồn thu nhập bổ sung cho bạn dù không có tính chất cố định và thường xuyên, đồng thời giúp bạn tiếp tục duy trì và xây dựng thêm những mối quan hệ mới trong cộng đồng. Tuy nhiên, việc trở thành trọng tài viên cũng đòi hỏi sự cam kết giải quyết vụ kiện một cách độc lập, khách quan, công bằng và nhanh chóng, cùng với nỗ lực cống hiến vì sự nghiệp phát triển của trung tâm.
- Làm việc bán thời gian cho công ty luật của bạn
Bất kể bạn đã nghỉ hưu và không còn làm việc cho công ty luật của mình nữa, nếu công ty luật đó cần, bạn vẫn có thể ký hợp đồng lao động bán thời gian hoặc tham gia vào một công việc nhất định để hỗ trợ họ trong các công việc không liên quan đến việc đại diện cho khách hàng trong các vấn đề pháp lý. Thực tế là, các công ty luật thường nhờ các luật sư đã nghỉ hưu của họ hỗ trợ trong các công việc nội bộ, chẳng hạn như huấn luyện kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề, kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng giao tiếp với khách hàng, kỹ năng phát triển kinh doanh, kỹ năng giao việc cho các luật sư trẻ, các cử nhân luật và các trợ lý luật sư trong công ty luật.
Bên cạnh đó, công ty luật của bạn cũng có thể ký hợp đồng dịch vụ với bạn để bạn tiếp tục làm việc cho họ dưới tư cách luật sư hợp tác (off counsel), nhằm tận dụng danh tiếng và uy tín của bạn trong một thời gian hợp lý và bạn sẽ được trả một khoản phí dịch vụ tương đối nhỏ cho việc cho phép công ty luật của bạn sử dụng tên tuổi của bạn.
Các công việc này không chỉ giúp bạn có một công việc không áp lực, tự do về thời gian mà còn giữ cho bạn gần gũi với công việc trước đây của mình, đem lại cho bạn một ít thu nhập, cập nhật kiến thức pháp luật của bạn và giữ cho trí óc của bạn hoạt động. Đồng thời, các công việc này còn giúp cho công ty luật của bạn có được một người đáng tin cậy để đảm nhận các công việc huấn luyện chuyên môn và kỹ năng nghề, đào tạo đội ngũ kế cận và duy trì sự ảnh hưởng của bạn đối với khách hàng của công ty luật trong một một thời gian nữa sau khi bạn nghỉ hưu.
14.2.2. Các công việc không tạo ra thu nhập
Ngoài các công việc tạo ra thu nhập như đã đề cập ở trên, bạn có thể lựa chọn một số công việc khác cũng không kém phần hấp dẫn, mặc dù chúng không mang lại thu nhập trực tiếp. Những công việc này có thể giúp bạn tận dụng thời gian nghỉ hưu của mình một cách có ích và thú vị hơn:
§ Làm công việc thiện nguyện cho cộng đồng
Trong suốt quá trình làm luật sư cho đến khi nghỉ hưu, bạn đã tạo dựng cho mình một mức độ uy tín khá trong cộng đồng xã hội. Điều này sẽ là lợi thế rất lớn cho bạn khi cần kêu gọi hoặc vận động bạn bè và đồng nghiệp đã nghỉ hưu cùng bạn, hoặc những người vẫn đang làm việc, để tham gia vào các hoạt động thiện nguyện hữu ích cho cộng đồng và xã hội.
Sau khi nghỉ hưu, có rất nhiều công việc thiện nguyện mà bạn có thể tham gia, chẳng hạn như quyên góp tiền hoặc hiện vật để giúp đỡ những người dân gặp khó khăn trong các vùng bị ảnh hưởng bởi bão lụt, thiên tai. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể cấp học bổng hoặc tặng quà cho học sinh nghèo, ngoan và giỏi, góp tiền để xây dựng trường học cho các học sinh vùng sâu, vùng xa, hay xây cầu bê tông cho các vùng nông thôn nghèo. Ngoài ra, bạn cũng có thể tài trợ tiền và thuốc men cho các bệnh nhân nghèo, người già neo đơn, trẻ em mồ côi gặp bệnh nan y hoặc khó khăn khác.
Tất cả những công việc thiện nguyện này đều mang lại những giá trị vô cùng quý báu cho cộng đồng và xã hội, đồng thời cũng giúp bạn tìm thấy niềm vui và ý nghĩa trong cuộc sống sau khi nghỉ hưu.
Tham gia công việc của các đoàn luật sư địa phương
Trong suốt quá trình làm luật sư, cho đến khi nghỉ hưu, chắc chắn bạn đã xây dựng được một mức độ uy tín trong cộng đồng và xã hội. Điều này là một lợi thế vô cùng quan trọng, giúp bạn kêu gọi hoặc vận động bạn bè, đồng nghiệp cũng đã nghỉ hưu hay những người đang làm việc tham gia các hoạt động thiện nguyện giúp đỡ cộng đồng và xã hội.
Sau khi nghỉ hưu, có rất nhiều công việc thiện nguyện mà bạn có thể thực hiện, ví dụ như quyên góp tiền và hiện vật để giúp đỡ những người dân ở các vùng bị thiên tai hoặc bão lụt, tặng học bổng và quà tặng cho những học sinh nghèo, ngoan, giỏi, xây dựng trường học cho những học sinh ở vùng sâu, vùng xa, xây cầu bê tông cho những vùng nông thôn nghèo, tài trợ tiền và thuốc men cho những bệnh nhân nghèo, người già neo đơn, trẻ mồ côi gặp bệnh nan y, hiểm nghèo và nhiều hơn thế nữa.
Các dự thảo luật và văn bản quy phạm pháp luật thường được Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan Nhà nước ở Trung ương ban hành. Trước khi chính thức ban hành, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thường tổ chức lấy ý kiến đóng góp của người dân về các dự thảo này. Việc tham gia đóng góp ý kiến cho các dự thảo này rất quan trọng trong việc xây dựng, phát triển và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam. Vì vậy, khi bạn nghỉ hưu và có nhiều thời gian rảnh rỗi hơn, bạn nên tích cực tham gia đóng góp ý kiến cho các dự thảo luật và văn bản quy phạm pháp luật.
Với uy tín đã có trong suốt quá trình hành nghề luật sư cùng với kiến thức pháp luật, trình độ chuyên môn và kỹ năng hành nghề chuyên sâu của mình trong một vài lĩnh vực pháp luật nào đó, sự tham gia của bạn sẽ góp phần không nhỏ trong việc phản biện các dự thảo luật, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật giúp hoàn thiện và kiện toàn văn bản quy phạm pháp luật.
Tham gia các câu lạc bộ xã hội-nghề nghiệp
Như đã được trình bày trong Mục 9.3.3 của Quyển sách này, tham gia vào các câu lạc bộ xã hội và nghề nghiệp tại Việt Nam, như VNHR, Hội Doanh nghiệp trẻ, BNI, và nhiều hơn nữa, là một trong những hoạt động phát triển kinh doanh mà luật sư thường xuyên thực hiện và duy trì trong một thời gian dài khi họ đang làm việc. Mặc dù khi đã nghỉ hưu, phát triển kinh doanh không còn là mục tiêu hàng đầu của bạn nữa, tuy nhiên, bạn nên cố gắng duy trì việc tham gia đều đặn vào các câu lạc bộ xã hội và nghề nghiệp đó.
Nếu có nhiều thời gian rảnh hơn, bạn cũng nên tích cực tham gia vào các hoạt động của các hiệp hội xã hội và nghề nghiệp, như tham gia làm diễn giả tại các hội thảo chuyên đề pháp luật, đóng góp ý kiến cho các diễn đàn thảo luận liên quan đến pháp luật hoặc tham gia vào ban chấp hành của các câu lạc bộ xã hội và nghề nghiệp để họ trở nên chủ động hơn trong các công việc hữu ích cho cộng đồng và xã hội.
Dù biết rằng những công việc này sẽ không mang lại tiền bạc hay tài sản gì đáng kể cho bạn, nhưng chúng thực sự mang lại nhiều ý nghĩa và giá trị tinh thần lớn, giúp bạn vững tin trong cuộc sống và cảm thấy mình vẫn có ích cho cộng đồng và xã hội dù đã nghỉ hưu.
Tham gia hoạt động của các cơ quan Nhà nước ở địa phương
Sau khi nghỉ hưu, bạn có thể cân nhắc tham gia vào các hoạt động của cộng đồng dân cư tại nơi bạn đang sinh sống với tư cách như tình nguyện viên. Những hoạt động này không chỉ giúp bạn sử dụng thời gian rảnh rỗi một cách hiệu quả mà còn giúp bạn đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng và xã hội.
Với uy tín và kinh nghiệm của một luật sư, bạn có thể ứng cử vào các chức vụ dân cử tại địa phương, chẳng hạn như tổ trưởng tổ dân phố hoặc trưởng ấp. Bằng cách này, bạn sẽ có cơ hội tham gia vào các hoạt động cộng đồng và thực hiện những dự án thiết thực nhằm tạo ra lợi ích cho cộng đồng và xã hội.
Ngoài ra, bạn cũng nên tham gia vào tổ hưu trí của phường hoặc xã nơi bạn đang sinh sống. Hoạt động này giúp bạn kết nối với những người cùng lứa tuổi và có cùng sở thích với bạn. Bạn có thể tham gia vào các hoạt động văn hóa, thể dục thể thao, hoặc các chuyến du lịch nhằm khám phá và trải nghiệm những vùng đất mới.
Nếu bạn muốn đóng góp nhiều hơn cho cộng đồng, bạn có thể ứng cử vào vị trí đại biểu hội đồng nhân dân các cấp hoặc đại biểu quốc hội. Bằng cách này, bạn sẽ có cơ hội đóng góp ý kiến của mình vào quyết định chính sách cấp cao nhằm cải thiện môi trường pháp lý của đất nước.
Trên tất cả, tham gia vào các hoạt động của cộng đồng sau khi nghỉ hưu không chỉ giúp bạn sử dụng thời gian rảnh rỗi một cách hiệu quả mà còn giúp bạn giữ vững tinh thần, tạo ra giá trị tinh thần và cảm giác có ích cho cộng đồng và xã hội.
Bài viết này của tôi được viết chủ yếu dựa vào những kiến thức pháp luật bao quát mà tôi đã được học ở trường đại học cũng như những kinh nghiệm hành nghề luật sư chuyên sâu của tôi trong gần 25 năm qua.
Nếu bạn thấy rằng những thông tin chia sẻ của tôi ở trên là hữu ích cho việc theo đuổi đam mê với nghề luật sư của bạn, xin hãy ủng hộ tôi bằng một cú click chuột vào website này nhé www.phuoc-partner.com. Cám ơn bạn rất nhiều và chúc bạn thành công chinh phục nghề luật sư của mình. Xin chào bạn.
7 Điều Cần Lưu ý Trước Khi Tìm Luật Sư Tư Vấn
[1] Điều 20 Luật Trọng tài thương mại
[2] http://viac.vn/trong-tai/de-tro-thanh-trong-tai-vien-thi-phai-co-nhung-tieu-chuan-gi-a350.html