Câu hỏi 161. NLĐ có bắt buộc phải ký cam kết ngay khi bắt đầu làm việc để NSDLĐ làm cơ sở cho việc xử lý KLLĐ khi NLĐ vi phạm sau này không?

Quy định của BLLĐ không bắt buộc khi bắt đầu làm việc NLĐ phải ký với NSDLĐ cam kết về những vấn đề chẳng hạn như bảo quản tài sản của doanh nghiệp, không quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Tuy nhiên, nếu NSDLĐ muốn áp dụng các hình thức KLLĐ đối với NLĐ khi NLĐ vi phạm các cam kết thì các cam kết đó và các chế tài tương ứng mà luật cho phép ít nhất cần được ghi rõ trong NQLĐ của doanh nghiệp hoặc HĐLĐ  bởi lẽ, về mặt nguyên tắc, NSDLĐ chỉ có thể xử lý KLLĐ đối với NLĐ nếu NLĐ có hành vi vi phạm đã được quy định trong NQLĐ của doanh nghiệp hoặc được thỏa thuận trong HĐLĐ đã giao kết hoặc hành vi vi phạm được quy định cụ thể trong BLLĐ [448]. Theo đó, khi có NLĐ nào mới vào làm việc thì NSDLĐ chỉ cần yêu cầu NLĐ ký xác nhận đã đọc, hiểu và tuân thủ NQLĐ của doanh nghiệp là đủ. Lưu ý thêm rằng nội dung các cam kết đó không được trái với các quy định của pháp luật lao động. Phương án này là khả thi nếu số lượng NLĐ trong doanh nghiệp không nhiều và phòng nhân sự của doanh nghiệp có phân công người phụ trách việc ký các cam kết này của NLĐ và lưu giữ các cam kết này để sử dụng khi cần.

Đối với các vị trí công việc của NLĐ mà có nguy cơ vi phạm cao hay ở các cấp quản lý, điều hành trong doanh nghiệp thì tùy vào đặc thù của từng vị trí công việc mà NSDLĐ có thể yêu cầu NLĐ đảm nhận các công việc này phải ký thêm các cam kết bổ sung khác với nội dung chi tiết hơn và ở mức chế tài cao hơn so với mức áp dụng cho NLĐ bình thường.

Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp muốn đưa các cam kết nói trên vào HĐLĐ, nhưng cam kết lại quá dài và/hoặc muốn bảo mật các thông tin của cam kết thì có thể sẽ làm thay đổi cấu trúc của HĐLĐ theo quy định nên, trong trường hợp đó, NSDLĐ có thể lập các cam kết thành phụ lục HĐLĐ và sẽ được NLĐ ký cùng lúc với thời điểm ký HĐLĐ.


[448] Điều 127.3 BLLĐ